Thị trường ô tô Việt Nam đang chứng kiến một cuộc chuyển dịch ngoạn mục và đầy kịch tính. Những mẫu xe xăng đô thị cỡ nhỏ, vốn từng là “vua doanh số”, đang trên đà thoái trào mạnh mẽ, nhường sân khấu cho một phân khúc mới nổi đầy sôi động đó là xe điện mini. Đây không chỉ là một xu hướng nhất thời mà là một sự thay đổi tận gốc, được thúc đẩy bởi giá cả, chính sách và thói quen tiêu dùng đang thay đổi.
Phân khúc xe xăng hạng A, nơi từng chứng kiến sự thống trị của những cái tên như Hyundai Grand i10 và KIA Morning, giờ đây chỉ còn là cái bóng của chính mình. Cùng với Toyota Wigo, đây là 3 đại diện cuối cùng còn sót lại nhưng sức mua ngày càng suy yếu.
Những con số không biết nói dối. Theo VAMA, doanh số xe hạng A đã giảm liên tiếp trong 3 năm qua. Đáng báo động hơn, nếu so với thời kỳ đỉnh cao năm 2021, doanh số năm 2024 đã “bốc hơi” tới 80%. Chỉ trong nửa đầu năm 2025, cả 3 mẫu xe này cộng lại chỉ bán được vỏn vẹn khoảng 2.926 xe, một con số đáng báo động cho thấy sự thờ ơ của người tiêu dùng.
Sự đi xuống của xe xăng cỡ nhỏ lại chính là cơ hội vàng cho xe điện mini trỗi dậy. Phân khúc này bắt đầu manh nha từ khi Wuling Mini EV ra mắt vào tháng 6/2023, nhưng chỉ thực sự bùng nổ với sự xuất hiện của “bom tấn” VinFast VF 3.
Với mức giá niêm yết chỉ từ 299 triệu đồng, VF 3 đã tạo ra một áp lực khổng lồ lên các đối thủ xe xăng. Trong khi những mẫu xe hạng A rẻ nhất cũng có giá lăn bánh trên 400 triệu đồng.
Trong cuộc đua này, VinFast đang thể hiện vai trò đầu tàu khi tiếp tục tung ra mẫu Minio Green với giá chỉ 269 triệu đồng, nhắm thẳng vào thị trường xe dịch vụ công nghệ và kỳ vọng thay thế xe máy. Hãng xe Việt tính toán rằng, tài xế chỉ cần tạo ra doanh thu trung bình 700.000 đồng/ngày là có thể thu hồi vốn chỉ sau hơn 15 tháng.
Giới chuyên gia nhận định, với giá thành hợp lý và kích thước nhỏ gọn, phân khúc xe điện mini hứa hẹn sẽ bùng nổ trong vài năm tới, thậm chí có thể trở thành “ngựa ô” của toàn thị trường như i10 hay Morning đã từng làm được.
Tuy nhiên, cơ hội luôn đi kèm thách thức. Bài toán lớn nhất mà các hãng xe điện, đặc biệt là các thương hiệu Trung Quốc, phải đối mặt chính là hạ tầng trạm sạc. Đây là yếu tố sống còn để chinh phục nhóm khách hàng lần đầu sở hữu ô tô. Hiện tại, chỉ VinFast có lợi thế tuyệt đối với hệ thống trạm sạc rộng khắp cả nước. Nếu không giải quyết được vấn đề này, dù thị trường có đông đúc đến đâu, các hãng xe khác cũng khó có thể bứt phá về doanh số và có nguy cơ chỉ dừng lại ở mức khá thấp tại thị trường Việt Nam.
