Tuyến thượng thận là một tuyến nội tiết nhỏ nằm phía trên mỗi quả thận, có vai trò sản xuất các hormone thiết yếu như cortisol, aldosterone và adrenaline. Từ đó giúp điều hòa huyết áp, chuyển hóa, miễn dịch và phản ứng với căng thẳng. Tuy kích thước nhỏ nhưng tuyến này lại đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong cơ thể.
Ung thư tuyến thượng thận (Adrenocortical carcinoma) là bệnh hiếm gặp, chiếm chưa đến 0,02% trong số các loại ung thư. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm lại rất cao vì bệnh thường tiến triển âm thầm, dễ bị bỏ sót trong giai đoạn đầu.
Ảnh minh họa
Điều đáng lo là khi được phát hiện, nhiều trường hợp đã ở giai đoạn muộn, tế bào ung thư có thể di căn nhanh đến gan, phổi hoặc xương. Theo thống kê, nếu ung thư tuyến thượng thận được chẩn đoán khi còn khu trú, tỷ lệ sống sót sau 5 năm có thể lên tới 80%. Tuy nhiên, khi bệnh đã di căn xa, tỷ lệ này giảm còn khoảng 38%.
Điều khiến bệnh trở nên đặc biệt nguy hiểm là: ngay cả những người trẻ, không có bệnh nền, sức khỏe đang tốt cũng có thể mắc phải mà không hề nhận ra. Do đó, việc nhận diện sớm các dấu hiệu cảnh báo là vô cùng quan trọng để kịp thời điều trị.
5 dấu hiệu quan trọng giúp phát hiện ung thư tuyến thượng thận
Tăng cân bất thường, nhất là mặt và bụng
Khi tuyến thượng thận bị ung thư, khối u có thể sản sinh quá nhiều cortisol, gây hội chứng Cushing. Người bệnh thường tăng cân đột ngột, đặc biệt vùng bụng, mặt và sau gáy. Mặt trở nên tròn như mặt trăng, da mỏng, dễ bầm tím.
Ảnh minh họa
Huyết áp tăng khó kiểm soát
Ung thư tuyến thượng thận có thể làm tăng sản xuất aldosterone hoặc adrenaline. Là hai hormone gây co mạch và giữ muối. Hậu quả là người bệnh dễ bị tăng huyết áp dai dẳng, khó kiểm soát dù dùng thuốc đều đặn.
Suy yếu cơ bắp, mệt mỏi kéo dài
Do hormone cortisol ảnh hưởng đến chuyển hóa protein và năng lượng, người mắc bệnh thường bị yếu cơ rõ rệt, mệt mỏi kéo dài, đặc biệt ở phần chân tay. Đây là dấu hiệu dễ bị bỏ qua vì tưởng là do làm việc quá sức.
Biểu hiện rối loạn nội tiết
Ung thư tuyến thượng thận có thể làm mất cân bằng nội tiết tố nam và nữ, gây nên những biểu hiện bất thường:
– Ở nữ giới, có thể thấy rụng tóc đầu, giọng trầm, kinh nguyệt rối loạn hoặc mất kinh, nổi mụn như nam giới.
– Ở nam giới, bệnh có thể gây vú to, giảm ham muốn, rối loạn cương… Những thay đổi này thường xuất hiện từ từ nhưng rõ rệt theo thời gian.
Đau bụng âm ỉ kéo dài, sờ thấy khối u vùng bụng
Do tuyến thượng thận nằm sâu trong khoang bụng, khối u lớn dần sẽ gây cảm giác tức nặng hoặc đau âm ỉ ở vùng bụng – lưng. Trong một số trường hợp, người bệnh hoặc bác sĩ có thể sờ thấy một khối bất thường ở vùng hạ sườn sau hoặc bụng.
Ảnh minh họa
Lưu ý rằng ung thư tuyến thượng thận dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý nội tiết khác. Vì vậy, khi có từ 2 dấu hiệu trở lên kéo dài không rõ nguyên nhân, bạn nên đi khám chuyên khoa nội tiết hoặc ung bướu càng sớm càng tốt. Xét nghiệm máu, nước tiểu và chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc cộng hưởng từ (MRI) là các phương pháp giúp chẩn đoán bệnh chính xác.
